تحلیل شکاف برنامةدرسیِ قصدشده دورةکارشناسی‌ارشد رشته مدیریت آموزشی با توجه به چالش‌ها و مشکلات موجود در مدیریت مدارس در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی. دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران.ایران.

2 استاد گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت،دانشگاه خوارزمی،تهران،ایران.

3 دانشیارگروه مدیریت آموزشی ،دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

4 دانشیارگروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

هدف این پژوهش تحلیل شکاف برنامه­ی­درسیِ قصدشده دور­ه­کارشناسی ارشد مدیریت­آموزشی با توجه به چالش‌ها و مشکلات موجود در مدیریت مدارس در ایران بود. پژوهش حاضر از نوع داده کیفی و روش آن برای بررسی سوال اول و دوم پدیدارشناسی و برای بررسی سؤال سوم تحلیل مضمون بود. برای مصاحبه نیمه­ساختارمند (17) مدیر مدرسه با نمونه­گیری در دسترس، و برنامةدرسی مصوب(1372) با نمونه­گیری هدفمند انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با (Nvivo10) انجام شد. اعتباریابی با تکنیک کنترل عضو و مشاوره با کارشناسان، و پایایی با سنجش صحت­داده‌ها و توافق درون‌موضوعی بین دوکدگذار (65٪) محاسبه شد. بر اساس یافته­ها، برنامه­ی درسی مصوب با«10» کد باز، و از« 17» کد نهایی،«12» مؤلفه آموزشی،« 3 » مؤلفه پرورشی،و « 2 » مؤلفه اداری- مالی،و در مدارس با«60 » کدباز، و از« 35» کدنهایی،« 13 » مؤلفه آموزشی، «12» مؤلفه پرورشی،و «10» مؤلفه اداری- مالی شناسایی شد. مضامین نظریِ برنامه­ی­درسی مصوب بیش از مضامین کاربردی آن است. زیرا از «14» مضمون، « 6 » مضمون علمی- کاربردی، و « 8 » مضمون نظری طبقه­بندی شد. نتایج نهایی بیانگر مؤفقیت محدود برنامه­ی­­ درسی مصوب درکاهش چالش­های مدیریتی مدارس بود.

کلیدواژه‌ها


بازرگان، عباس، (1396). مقدمه­ای بر روش تحقیق کیفی و آمیخته:رویکردهای متداول در علوم رفتاری، تهران، نشر دیدار.
بهادری، آنتا (1398). تحلیل مضمون عهدنامۀ امیرالمؤمنین علی)ع( با مالک اشتر، فصلنامه پژوهشنامه نهج­البلاغه،7(82)،77-57.
حسین­قلی­زاده، رضوان؛ آهنچیان، محمدرضا؛ کوهساری، معصومه، و نوفرستی، علی (1396). تجربةبازنگری رشته برنامةدرسی رشته مدیریت آموزشی در دانشگاه فردوسی مشهد، نامه آموزش عالی،10(40)، 124-97. 
خواستار، حمزه (1388). ارائه روشی برای محاسبه پایایی مرحله کدگذاری در مصاحبه­های پژوهشی، فصلنامه روش­شناسی علوم انسانی، 15، (58) ،174-161.
دانشگاه اصفهان (بی­تا). جدول تلفیقی دروس کارشناسی ارشد رشته­ی­ مدیریت آموزشی، بازیابی‌شده در 20/1/1400 از،
دانشگاه خوارزمی، دانشکده مدیریت(1394) برنامه راهبردی،(28-1). بازبینی شده در تاریخ 19/9/1399از
https://khu.ac.ir/content/32432 برنامه  راهبردی دانشکده  مدیریت  
دانشگاه شهید بهشتی (1390). برنامه­ی­درسی دوره­ی­ کارشناسی ارشد رشته­ی­مدیریریت آموزشی ، بازیابی‌شده در 22/1/1400 از،
 http:/webold.archive.org/web/20201110214455/https://sbu.ac.ir/Cols/FEP/Documents.pdf 
دانشگاه علامه طباطبایی (1392). برنامه­ی­درسی دوره­ی­ کارشناسی ارشد رشته­ی­مدیریریت آموزشی ، بازیابی‌شده در 26/1/1400 از،
دانشگاه فردوسی (1395). برنامه­ی­درسی دوره­ی­ کارشناسی ارشد رشته­ی­مدیریریت آموزشی ، بازیابی‌شده در 23/1/1400 از،
رحمانی­کرچگانی، محمد، و بهرنگی، محمدرضا (1388). بررسی ساخت و محتوای برنامة درس « اصول مدیریت آموزشی » دورۀ کارشناسی ارشد رشتۀ مدیریت آموزشی از دیدگاه استادان و دانشجویان، نامه آموزش عالی،2 (7)،  58-41.
ریاست جمهوری انقلاب اسلامی، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت آموزش و پرورش ، شورای عالی آموزش و پرورش (1390). سند تحول بنیادین آموزش و پرورش،(64-1). بازیابی شده در8/3/1399 از،                                https://sccr.ir/Files/6609.pdf
طالبی، سعید، مظلومیان، سعید و صیف، محمد حسن (1392). اصول برنامه‌ریزی درسی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
طیبیان ، شیوا، وکریمیان، حبیب الله (1397). بررسی و مقایسه میزان تأثیر عوامل خانوادگی و اجتماعی مؤثر بر افت تحصیلی دانش­آموزان (مطالعه موردی دانش­آموزان دختر مقطع اول و دوم و سوم متوسطه)، فصلنامه پژوهش اجتماعی،10 (40)، 89-64.
عابدی­جعفری، حسن، تسلیمی، محمدسعید، فقیهی، ابوالحسن، و شیخ­زاده، محمد(1390). تحلیل مضمون و شبکه مضامین :روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده­های کیفی، دوفصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی،5 ، (2) ، 198-151.
عالی، مرضیه، و حسینقلی­زاده، رضوان(1388). نقد وارزیابی برنامةدرسی رشته علوم تربیتی، گرایش مدیریت  و برنامه‌ریزی آموزشی، نامه آموزش عالی، 2 (8 )، 51-35.
عباس­زاده، محمد(1391). تاملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی جامعه شناسی، جامعه شناسی کاربردی، 23 (1)،ص34-19.
علاقه‌بند، علی (1384). مقدمات مدیریت آموزشی. تهران: نشر روان.
فتحی و اجارگاه، کورش(1388 ). اصول و مفاهیم برنامه­ریزی درسی، تهران: بال.
قبادیان ، برات (1397،6تیر). ما در آموزش عالی نیروی خوب برای ماموریت­های خاص تربیت نکردیم.ص1. 
https://wwwmehrnews.com/news/43589536.
مرادی­پردنجانی، حجت­الله، دیناشی، سیامک ، ابدالی، فروتن، و صفی خانی، غلامرضا (1393، 3-2بهمن). مدیریت مدرسه‌محور، چالش­ها و مشکلات پیش­رو در ایران، نخستین همایش ملی الکترونیکی رویکردهای کاربردی و پژوهشی در علوم انسانی و مدیریت، (مقاله 209 ). باز یابی شده در تاریخ 12/5/1399 از:
  نورآبادی، سولماز، احمدی، پروین، دبیری اصفهانی، عذرا، و فراستخواه، مقصود(1393). ضرورت و امکان تغییر برنامةدرسی مصوب نظام آموزش عالی ایران به برنامةدرسی تلفیقی ( مطالعه موردی: گرایش مدیریت آموزشی، دوره کارشناسی)، فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 7 (25)، 122-101.
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری(1372). برنامه­ی­درسی دوره­ی­ کارشناسی ارشد رشته­ی­مدیریریت آموزشی،(44-1). بازیابی‌شده در 14/3/1398از، 
 هوی، وین­کی و میسکل، سیسیل­جی (1395). مدیریت آموزشی: تئوری، تحقیق، عمل، (ترجمه حسین عباسیان  و مریم ساسانیان). تهران: انتشارات آراد کتاب.
یمانی، نیکو، نصراصفهانی، احمدرضا، و صبری، محمدرضا (1389). روند بازنگری برنامةدرسی رشته علوم پزشکی در کشور، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 4 (16) 28-1.