بررسی میزان دانش، نگرش و مهارت مدرسان و مدیران و امکانات موجود در اجرای برنامه درسی معنوی(مورد مطالعه :دیدگاه دانشجویان دانشگاه فرهنگیان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

 پژوهش حاضر با هدف بررسی"دانش، نگرش و  مهارت اساتید و مدیران "و امکانات دانشگاه فرهنگیان برای اجرای برنامه درسی معنوی انجام شده است. بدین منظور چهار متغیر دانش، نگرش، مهارت و امکانات در دو گروه مدیران و اساتید مورد سنجش و بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر از نوع آمیخته است و در دو بخش کیفی و کمی مورد مطالعه قرار گرفته است. در بخش کیفی حجم نمونه شامل متون و منابع مرتبط با حوزه برنامه درسی معنوی در دسترس بود که در این بین20 منبع داخلی و 10 منبع خارجی به صورت هدفمند شناسایی و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. در بخش کمی هم حجم نمونه شامل 300 نفر از دانشجویان دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی 1396-1395 بودند که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری در این بخش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی از تحلیل محتوا  و در بخش کمی از آزمون t  تک نمونه ای، فرید من و خی دو  برای بررسی های استنباطی استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که سطح دانش و نگرش از بیشترین میانگین و مهارت و امکانات از کمترین میانگین برخوردارند. این بدان معناست که مدیران و اساتید برای اجرای برنامه اجرای برنامه درسی معنوی از دانش و نگرش کافی برخوردار هستند اما از مهارت لازم برخوردار نیستند. همچنین امکانات دانشگاه فرهنگیان برای اجرای برنامه درسی معنوی در حد مطلوبی نیست.
 

کلیدواژه‌ها


  
     -ایزدی، صمد، حسینی، فاطمه، قادری، مصطفی.( 1389). برنامه درسی معنوی (گفتمان جدید) به عنوان یکی از حلقه‌های بنیادین تحولات برنامه درسی در قرن 21، همایش تغییر در نظام آموزشی، دانشگاه فردوسی مشهد.
     - امینی، محمد؛ ماشاالهی نژاد، زهرا .(1392 ). تأملی بر جایگاه و چگونگی توجه به پرورش معنویت در دانشگاه هاومراکزآموزش عالی، دوفصلنامهتربیتاسلامی، 8)-16( :29-7.
-اساسنامه دانشگاه فرهنگیان، وزارت آموزش و پرورش.
     -باقری، خسرو. ( 1380) . نگاهیدوبارهبهتربیتاسلامی، تهران: انتشارات مدرسه.
    -بازان تونی.(1387). نیروی بلوغ معنوی، ترجمه حوزرا صالحی، تهران، انتشارات پل.
   - حسینی، فاطمه ، ایزدی، صمد، ، قادری، مصطفی .(1393). امکان سنجی اجرای برنامه درسی با رویکرد  معنوی در دوره متوسطه، فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی ، 1، 2 (14):34-50.
  - حسینی، فاطمه؛ ایزدی، صمد؛ قادری، مصطفی .(1389). امکان سنجی اجرای برنامه درسی پست مدرن در جهان اسلام، فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی، 11، 2(14).
 -حکیم زاده، رضوان؛ موسوی، سید امین.(1387). آموزش ارزش ها در محتوای کتاب های دینی دوره راهنمایی، بررسی وضعیت موجود و ارائه راهکارهای برای وضعیت مطلوب، فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 11(3) : 117-95.
-حیاتی، محمد علی.(1387). رنسانس معنوی در برنامه درسی هزاره سوم، قابل دسترس در Http:hayati314.Blogfa.
 
-جرالد، گوتگ .(1394). مکاتب فلسفی و آراء تربیتی، ترجمه محمد جعفر پاک سرشت، تهران: سمت.
-رحیمی نیا، شب بو؛ رحیمی نیا، چنور و خسروی، محبوبه .(1393). ادراک صاحبنظران رشته علوم تربیتی دانشگاه علوم  تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی درباره مبانی اعتقادی تربیت معنوی، مجموعهمقالات همایشعلومتربیتیوروانشناسیمعنویتوسلامتبندرگز : دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرگز.
- سبحانی نژاد، مهدی و نجفی، حسن. ( 1393 ). تحلیل ابعاد شناسانه مسئولیت پذیری در سبک زندگی اسلامی، فصلنامهسراجمنیر،  5 (16):171-151.
 - شمشیری، بابک.(1385). بازگشت به تعلیم و تربیت طبیعت محور در دوره ابتدایی، مجموعه مقالات ششمین همایش انجمن مطالعات برنامه درسی، دانشگاه شیراز.
-شریف زاده، حکیمه السادات؛ تسلیمان، ناصر؛ جوادی بورا، محمد علی.(1395). جایگاه زیبا شناسی در تعالی تربیت دینی، دو فصلنامه نظریه و فلسفه تربیت، 1(1): 23-10.
-صمدی، پروین و همکاران.(1387). هوش معنوی و دلالت های آن برای برنامه درسی دوره متوسطه، مجموعه مقالات هفتمین همایش انجمن مطالعات برنامه درسی، تهران، دانشگاه تربیت معلم.
 -ضرابی، عبدالرضا.(1385). فلسفه تعلیم و تربیت( قدیم و معاصر)، مرکز انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
-فتحی واجارگاه، کورش.(1386). برنامه درسی به سوی هویت های جدید، تهران: آییژ.
-قادری، مصطفی.(1388). بسترهای فهم برنامه درسی، تهران: انتشارات یادواره کتاب.
 - قاسم پور دهاقانی، قاسم ؛ نصر، احمدرضا .(1391).رویکرد معنوی و برنامه درسی، فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی،19(13):92-71.
 - کریپندورف، کلوس .(1390). تحلیل محتوا؛ مبانی روش­شناسی، ترجمه: هوشنگ نایبی (چاپ پنجم)، تهران: نشر نی.
 
   -مرادی، مسعود؛ سید کلان، میرمحمد؛ عیاری ، لیلا .(1393). طراحی الگوی برنامه درسی معنوی در راستای تربیت زمینه ساز؛ راهبردها و راهکارهای اجرایی، فصلنامه علمی ترویجی پژوهش‌های مهدوی،3(9): 138-118.
  -مهرمحمدی، محمود؛ امین خندقی ، مسعود .(1388).مقایسۀ ایدئولوژی های برنامه درسی آیزنر با میلر:  نگاهی دیگر، فصلنامه مطالعاتتربیتیوروانشناسیدانشگاهفردوسی مشهد، 1(4):74-32.
-میرعرب، فرج الله .(1392). تربیتاعتقادیومعنویبانگاهیقرآنی،قم : بوستان کتاب.
مهدوی نژاد، محمدجواد؛ قدمی، مجید و افضلی، کوثر. ( 1390 ). نقش هنر در تربیت معنوی، فصلنامه تعلیم و تربیت، 27(108):108-91.
-مهرمحمدی، محمود.(1383). آموزش عمومی هنر، چیستی، چرایی و چگونگی، تهران: انتشارات مدرسه.
-موسوی، فرانک .(1389). برنامه درسی معنوی در هزاره سوم، کرمانشاه : دانشگاه آزاد اسلامی.
 -میلر، جان پی.(1380). آموزش و پرورش و روح: به سوی یک برنامه درسی معنوی، ترجمه نادر قلی قورچیان، تهران: انتشارات آزاده.
 -نجفی، حسن؛ وفایی، رضا؛ ملکی، حسن.(1394).تبیین ابعاد و مولفه های رشد معنوی انسان و تحلیل محتوای آن در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایران، فصلنامه مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، 1(4 ): 150-125.
-نجفی، محمد و کشانی، فاطمه.(1388). برنامةدرسیمعنویبرایدستیابیبهتربیت دینی .مجموعه مقالات همایش تربیت دینی قم:  مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره.
-Amram, Y. (2007). The seven dimensions of spiritual intelligence: An ecumenical, grounded theory. Institute of Transpersonal Psychology. PaloAlto, CA. : 1-8.
-Bowman, N. A. , & Small, J. L. (2010). Do college students who identify with aprivileged religious group experience greater spiritual development-Exploring individual and institutional factors. Journal of Research in Higher Education, 51: 595-614.
 
-Buchanan, M. (2013). Attending to the spiritual dimension to enhance curriculu change. Journal of Beliefs and Values: Studies in Religion &Education. 31: 191-201.
-Cecero, J. J., Prout, T. A. (2011). Measuring faculty spirituality and its relationship to teaching style. Journal of Religion & Education, 38 ,
-Christine, M. Chris, H. (2015).Spiritual and Religious Capabilities for CatholicSchoolse, Journal of Catholic Educationin Australasia,2:67-89.
-Calister, CL .(2004). Threading spirituality throughout nursing education. Holistic Nursing Practice. 18 (3) :160-167.
-Pace, G. (ed.). (2010). Whole Learning In the Middle School: Evolution And Transtion. Norwood,MA: Christopher - Gordon Publishers, Inc.
-King, U. (2010). Earthing spiritual literacy: How to link spiritual development and education to a new Earth consciousness?. Journal of Beliefs & Values:Studies in Religion & Education, 31: 254-260.
-Daniliuk, A. I., Kondakov, A. M, & Tishkov, V, A. (2010). The spiritual and moral education of Russia's school students. Journal of Russian Educationand Society, 52 : 3-18.
-Sahu, T. K., & Pradhan, S. R. (2008). A Conceptual analysis of spiritualintelligence and its relevance. Retrieved from http://shiram college. academia. edu/Tapansahu/papers
- Tisdell, E. J. (2003). Exploring spirituality and culture in adult and higher education. San Francisco: Jossey – Bass.
- Miller, j.p & et al (2005). Holistic learning and spirituality in education: breaking new ground state university of new York press, Albany.
-Meehan, C. (2002). Promoting spiritual development in the curriculum. Journal of Pastoral Care in Education, 20 : 16–24. 31
 
- Miller. John. P(2000) Education and the soul: Toward aCurriculum   spiritual ,  state university of  New York.
-McGunnigle, Christine & Hackett, Chris (2015) "Spiritual and Religious Capabilities for Catholic Schools," eJournal of CatholicEducationinAustralasia: Vol. 2: Iss. 1, Article 6.