شرایط بین‌المللی شدن دانشگاهها با تمرکز بر برنامه‌ریزی درسی بین فرهنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران.

2 دانش آموخته دانشگاه علامه طباطبائی گروه مطالعات برنامه درسی

چکیده

هدف این پژوهش تبیین و تحلیل «شرایط امکان» استراتژی بین المللی شدن در خانه[1] در دانشگاهای تخصصی استان تهران بود. سه مولفه اصلی مورد مطالعه این پژوهش برنامه‌ریزی درسی بین فرهنگی، استفاده از اساتید بین‌المللی و انجام پژوهش‌های بین‌المللی بو. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات، آمیخته از نوع تشریحی است. جامعه مورد مطالعه، اعضای هیات علمی تمام‌وقت و مدیران ارشد دانشگاه‌های تخصصیِ سطح «یک» استان تهران بود که تعداد آنها 2445 نفر بود. نمونه مورد مطالعه از دانشگاههای علامه طباطبائی و صنعتی شریف انتخاب شدند. برای بخش کمی پژوهش از روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای و برای بخش کیفی پژوهش از روش نمونه‌گیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کمی، پرسشنامه‌ی محقق ساخته و در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده است. تحلیل یافته های این پژوهش نشان داد که «توسعه مهارت‌های زبانی و ارتباطات بین فرهنگی اساتید بومی»، «تدوین فوق‌برنامه‌های مبتنی بر تعامل دانشجویان بومی و خارجی»، «اجرای برنامه‌های تدریس مشترک اساتید ایرانی و خارجی»، «سیاست‌گذاری جهت جذب اعضای هیات علمی حائز قابلیت‌های زبانی، ارتباطی، و علمی بین‌المللی»، «وجود سیاست‌های پشتیبان مالی برای پژوهشگران»، «توسعه‌ی دانش و مهارت‌های پژوهشی دانشجویان و اساتید» و «تشکیل انجمن‌ها و باشگاه‌های پژوهشی متشکل از پژوهشگران داخلی و خارجی» مهمترین عوامل برای ایجاد شرایط عملی شدن سیاستها و فعالیتهای بین المللی شدن در خانه دانشگاههای تخصصی استان تهران است. علاوه برآن، این پژوهش نشان داد، «برنامه‌ریزی درسی بین فرهنگی» باید به‌عنوان سیاست اصلی در بازنگری سرفصلهای برنامه های درسی دپارتمانهای آموزشی شناخته و عمل شود. علاوه بر آن، تصویب قوانین حامی و تامین زیرساختهای مالی و استقرار سیستم ارزیابی کیفی و برنامه‌های درسی مبتنی بر ارتقای مهارت روش پژوهش و زبان از دیگر عوامل مهم ایجاد شرایط عملی شدن سیاستها و فعالیتهای بین المللی شدن در خانه دانشگاهها است.



[1] Internationalisation at Home (IAH)

کلیدواژه‌ها


بازرگان، ع. (1389). مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته .تهران : نشر دیدار.
تمنایی فر، م؛ نورمحمدی، م.(1392). بین‌المللی شدن آموزش عالی در ایران ؛ همایش بین‌المللی انجمن آموزش عالی ایران؛ توسعه آموزش عالی فرامرزی : فرصت‌ها و چالش‌ها. دانشگاه فردوسی مشهد.
توسلیان، ف. (1395). بین‌المللی شدن دانشگاه‌ها. کنگره ملی آموزش عالی ایران.
حسینی مقدم، م.، عیوضی، ر؛ فاضلی، ن؛ نظامی، ق. (1392). بین‌المللی شدن آموزش عالی و آینده دانشگاه در ایران 1404؛ پایان‌نامه دکتری تخصص رشته‌ی ‌آینده‌پژوهی، دانشگاه بین‌المللی قزوین.
خشنودی فر، م. (1390). الگوی مطلوب بین‌المللی سازی برنامه درسی آموزش از راه دور در نظام آموزش عالی ایران، پایان‌نامه دکترای تخصصی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه پیام نور مرکز.
خورسندی طاسکوه، ع. (1395). تحلیل مبانی نظری و اهداف بین‌المللی شدن آموزش عالی. فصلنامه آموزش عالی ایران. سال 7؛ شماره 1، 22-1.
خورسندی طاسکوه، ع. (1396). آموزش عالی بین المللی؛ استراتژیها و شرایط امکان (چاپ سوم). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
علی‌محمدی، ب. (1392). بررسی موانع و راهکارهای بین‌المللی شدن برنامه‌های درسی آموزش عالی در حوزه فنی – مهندسی: مطالعه موردی دانشگاه‌های شهرستان سنندج، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات دانشگاه کردستان.