تجارب زیسته دانشجویان از مسئولیت پذیری اجتماعی در دانشگاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ‏دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)،اصفهان،ایران

2 گروه علوم تربیتی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)،اصفهان،ایران

3 گروه مدیریت و برنامه ریزی امورفرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)،اصفهان، ایران.

چکیده

در این پژوهش تلاش شد تا تجارب زیسته دانشجویان از مسئولیت پذیری اجتماعی در دانشگاه مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش به روش کیفی و با استفاده از سنت پژوهشی پدیدارشناسی انجام شده است. حوزه پژوهش دانشجویان مؤسسات آموزش عالی بودند که پس از شناسایی و تحلیل داده های دریافتی در نهایت13 نفر از دانشجویان عضو در تشکل ها و انجمن های دانشجویی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور و معیار اشباع نظری انتخاب شدند و مصاحبه با آن ها صورت گرفت. داده های بدست آمده با استفاده از روش کدگذاری موضوعی مورد تحلیل قرار گرفت و یافته ها در قالب کدهای باز، محوری و جایگزینی سازماندهی شد. یافته های حاصل از تجارب زیسته دانشجویان در قالب هفت مقوله اصلی (فضای حاکم بر آموزش عالی ،اصول حاکم بر آموزش عالی ،عوامل زمینه ساز مسئولیت پذیری ،درک همدلانه،نقش پذیری و مشارکت ،ارزش مداری و ساختار اجتماعی دانشگاه )و 71 مقوله فرعی دسته بندی گردید و در نهایت یافته های متناسب با هر مقوله اصلی در قالب مدل کلی و نمودار ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


-        امینی،محمد، رحیمی، حمید،صالحی،معصومه و موسوی ،سمیه.(1392).ارزیابی میزان مسئولیت پذیری دانشجویان دانشگاه کاشان.فرهنگ در دانشگاه اسلامی،ش271:7-296.
-        ایزدی، صمد و عزیزی شمامی ،مصطفی.(1388).ضرورت برخورداری دانشجویان از دانش شهروندی و مسئولیت پذیری   اجتماعی در فرایند جهانی شدن، فصلنامه مطالعات برنامه درسی ،ش 15 :82-60
-        ایمان محمدتقی ، جلائیان بخشنده،وجیهه.(1389). بررسی و تبیین رابطه ی بین مسئولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در بین جوانان شهر شیراز ،جامعه شناسی کاربردی،سال21 شماره پیاپی37شماره اول 19-42.
-        آب نیکی ،زهرا،سبحانی نژاد،مهدی.(1391).بررسی میزان توجه به مؤلفه های مسئولیت پذیری اجتماعی در محتوای برنامه درسی دوره متوسطه نظری ایران در سال 1390-1389.اندیشه های نوین تربیتی دوره 8 شماره یک. دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهرا تابستان ،صص106-59.
-        بحری پور ،امیرحسین،طالبی، ابوتراب.(1392).سوگیری در مسئولیت پذیری اجتماعی شهروندان و عوامل مؤثر بر آن. مطالعه موردی شهروندان شهر کاشان.فصلنامه علوم اجتماعی شماره66 پاییز1393. صص72-37.
-        بیرهوف،هانس ورنر.(1387) ، رفتارهای اجتماعی مطلوب،ترجمه: رضوان صدقی نژاد،تهران: نشر گل آذین،چاپ دوم.
-        جاودانی،حمید.(1388). جهانی شدن و آموزش عالی ،راهبردهای نوین برای توسعه آموزش عالی ایران.فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی،(53):131-107.
-        حسین زاده ،مریم.(1391) .فعالیت گروهی در دانشگاه و اهمیت مشارکت در آن.موج،سال چهارم ،پاییز و زمستان ،شماره5(دانشجو و دانشگاه).
-        حمیدیان، علی.(1390). لزوم توجه به فرهنگ زیست محیطی دانشجویان(مطالعه موردی: دانشگاه تهران.مقالات کامل  نخستین همایش باغ گیاه شناسی ملی ایران .آبان ماه 1390.
-        رحیمی،حمید،محمدیان،آسیه(1394).تحلیل روبط ساده و چندگانه بین هوش اخلاقی و سرمایه اجتماعی با میزان مسئولیت پذیری دانشجویان دانشگاه.فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی.دوره چهارم،شماره1،تابستان.صفحات95-69.
-        سبحانی نژاد مهدی،فردانش هاشم .(1379).مسئولیت پذیری اجتماعی در برنامه درسی کنونی دوره ابتدایی ایران ،مجله دانشگاه تربیت مدرس .شماره 1.ص114-95.
-        شربتیان،محمد حسن و میامی ،حسن.(1391). تأملی بر فرایند جامعه پذیری مسئولیت اجتماعی جوانان. مجله مهندسی فرهنگی ، سال هفتم شماره 74-73.
-        ظهیری نیا ،مصطفی،گلابی،فاطمه،هدایت ایوریق، رحیم.شناسایی عوامل مرثر بر بی تفاوتی اجتماعی دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی. مطالعات علوم اجتماعی ایران، سال دوازدهم، شماره چهل وپنجم، تابستان 1394.
-        فضل الهی قمشی، سیف اله.(1394).مسئولیت پذیری دانشجویان ؛عوامل تأثیر گذار و اولویت ها .فرهنگ در دانشگاه اسلامی 16/سال پنجم ،شماره سوم .
-        فلیک ،اووه.(1392). درآمدی بر  تحقیق کیفی .ترجمه هادی جلیلی.چاپ ششم، تهران :نشر نی ،492 صفحه.
-        قانعی راد ، محمد امین.(1385). نقش تعاملات اجتماعی دانشجویان و اساتید در تکوین سرمایه اجتماعی دانشگاهی،مجله جامعه شناسی ایران،7،1،صص29-3.
-        گیدنز، آنتونی. ( 1377 ).تجدد و تشخص؛ جامعه و هویت شخصی در عصر جدید، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران:  نی.
-        لشکری، علیرضا.(1388).حق ، عدالت و جامعه.دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی جستارهای اقتصادی.س6 ،شماره12،پاییز و زمستان 1388 صفحات57-31.
-        مجیدی، امیر.(1391). بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با بی تفاوتی اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه کردستان و دانشگاه  و دانشگاه پیام نور مرکز سنندج در سال 90،دانشگاه پیام نور استان تهران،دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی.
-        نادری، حمدالله، بنی فاطمه ،حسین، حریری اکبری،محمد.(1388) . الگوسازی ساختاری رابطه بین  بیگانگی و بی تفاوتی اجتماعی،مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد،59-29.
-        نصیری،حبیب اله و جوکار،بهرام.(1387).معناداری زندگی،رضایت از زندگی وسلامت روان در زنان(گروهی از زنان شاغل فرهنگی)،فصلنامه جامعه شناسی کاربردی.دوره6،شماره2،تابستان،صفحات176-157.
-        نعیمی حسینی ، فخرالزمان، زارع ،حسین ،هرمزی ،محمود،  کاوه ، محمد حسین.(1391).یادگیری تلفیقی و تأثیر آن بر انگیزه تحصیلی و رضایت مندی دانشجویان ،نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش.سال هفتم ، جلد7،شماره 1،32-23.
-        یزدان پناه،لیلا، حکمت،فاطمه.(1392). بررسی عوامل مؤثر بر مسئولیت پذیری اجتماعی جوانان(مطالعه دانشجویان شهید باهنر کرمان). مجله مطالعات اجتماعی ایران،دوره هشتم،شماره 2، تابستان 93.صص150-127.
-        یزدانی ،شهرام، اکبری لاکه ،مریم ،احمدی،سلیمان،افشار ،لیلا،فروتن ،سید عباس.(1394).الگوی برنامه درسی ارزش مدار از دیدگاه صاحب نظران آموزش اخلاق و ارزش ها در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.مجله ایرانی آموزش درعلوم پزشکی1394: 15 (40).
-        یمنی دوزی سرخابی ، محمد.(1391). کیفیت در آموزش عالی .تهران : سمت.چاپ اول.372 صفحه.