طراحی الگوی اصلاح ساختار رویکرد میان‌رشته‌ای در حوزه علوم پایه در دانشگاهها با تاکید بر پایداری توسعه ملی:یک مطالعه داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه شهید بهشتی تهران

2 تهران-دانشگاه شهید بهشتی-دانشکده علوم تربیتی

3 تهران-دانشگاه علامه طباطبایی-دانشکده علوم تربیتی

4 دانشیاربرنامه ریزی درسی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف این پژوهش طراحی الگویی برای اصلاح ساختار رویکرد میان‌رشته‌ای در دانشگاهها با تاکید بر پایداری توسعه ملی است. روش پژوهش برخاسته از نظریه داده بنیاد برای تبیین و تحلیل یافته های حاصل از مصاحبه های اکتشافی بود.جامعه مورد مطالعه این پژوهش اساتید علوم پایه و اساتیدی بودند که در این زمینه صاحبنظر بودند. روش نمونه گیری نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی بود. ابزار گردآوری یافته ها از طریق مصاحبه نیمه سازمان یافته بود. در تحلیل یافته ها از تحلیل محتوا و احصاء مضامین در مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده گردید. با استناد به ادبیات پژوهش و یافته های اکتشافی،اصلاح ساختار رویکرد میان‌رشته‌ای علوم به عنوان پدیده محوری،تحول در نقش دانشگاه ها، اهداف بنیادین، تدوین برنامه ها به ترتیب به عنوان شرط علی، شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله گر و سیاستگذاری در فرایندها و ساختار و الزامات مدیریتی به عنوان راهبرد شناخته شد. یافته ها نشان داد پیامد اصلاح ساختار دستیابی به همگرایی علم و فناوری است. براین اساس اتخاذ سیاستگذاری های ویژه در دانشگاهها و نهادهای مرتبط و توجه به پژوهش و آموزش میان‌رشته‌ای همراه با الزامات آن می تواند در اصلاح ساختار کمک های مؤثری نماید.

کلیدواژه‌ها


-ابراهیم آبادی، حسین. (1390). آموزش میان‌رشته‌ای در محیط های دانشگاهی با تاکید بر تجربه ایران. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای، دوره چهارم، شماره 1، صص 68-41
-حاتمی، داود. (1392). بررسی وضعیت موجود میان‌رشته‌ای ها در نظام آموزش عالی ایران. موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، وزارت علوم و تحفیفات و فناوری
-حکیم زاده، رضوان. (1389). جهانی شدن بین المللی شدن آموزش عالی و برنامه‌های درسی میان‌رشته‌ای، مجله مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، شماره 8، صص 18-1
-خورسندی طاسکوه، علی. (1388). میان رشتگی و مسائل آن در آموزش عالی. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، سال اول، شماره 2، صص 101-85
-سند راهبردی توسعه علوم پایه. (1390) . تهران:مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه شهید بهشتی
-صفری، ثنا. (1391). نقش توسعه اعضای هیات علمی در ارتقاء مطالعات میان‌رشته‌ای، مجله مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، شماره 16، صص 52-35
-فراستخواه، مقصود. (1390). میان رشته گرایی و ظهور علم جلو دار سرحدی، بررسی خاستگاه ها، ظرفیت ها و بایسته های میان‌رشته‌ای شدن. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، دوره چهارم، شماره 1، صص 1-24
-قانعی راد ، محمد. (1384) . جامعه شناسی رشد و افول علم در ایران. تهران:مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
-محجوب عشرت آبادی، حسن. ملکی نیا، عماد. قرونه، داود. (1391). اعضای هیات علمی و ساختار سازمانی: تعارضات میان‌رشته‌ای.فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای، دوره چهارم، شماره 4، صص 34-1
-مهدی، رضا. (1392). شکل گیری و توسعه میان‌رشته‌ای ها در آموزش عالی، عوامل و الزامات، فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، دوره پنجم، شماره 2، صص 117-91