بازنگری و ارائه برنامه درسی پیشنهادی رشته علوم تربیتی در دوره کارشناسی ارشد (مورد مطالعه: گرایش مدیریت و برنامه‌ریزی آموزش عالی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزش عالی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 گروه رهبری و توسعه آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی،دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بازنگری برنامه درسی رشته علوم تربیتی، (گرایش مدیریت و برنامه­ریزی آموزش عالی) در دوره کارشناسی ارشد و ارائه برنامه درسی پیشنهادی برای این دوره، انجام شده است؛ روش این پژوهش کیفی و از نوع توصیفی – تحلیلی است؛ بدین منظور، حوزه­ی مورد مطالعه­ی این پژوهش، شامل اعضای هیأت علمی رشته مدیریت و برنامه­ریزی آموزش عالی در دانشگاه­های شهید بهشتی، دانشگاه غیر انتفاعی علم و فرهنگ و مؤسسه پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی و دانش­آموختگان این رشته در دانشگاه شهید بهشتی است؛ همچنین در این پژوهش، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از مصاحبه­ها، از تحلیل کیفی مبتنی بر مقوله­بندی استفاده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش، آسیب­های برنامه درسی موجود رشته علوم تربیتی(گرایش مدیریت و برنامه­ریزی آموزش عالی) در سه گروه آسیب­های رویکردی و اصولی برنامه درسی موجود، آسیب­های برنامه درسی موجود در نسبت واحدهای درسی ضروری، اما غفلت شده و آسیب­های واحدها و سرفصل­های برنامه درسی موجود، تقسیم شده اند که هر کدام از این سه گروه، شامل مقوله­های متعددی می­باشند.  همچنین از طریق آسیب­شناسی وضعیت موجود برنامه درسی و بررسی دیدگاه­های اساتید، دانش­آموختگان و صاحب­نظران حوزه مدیریت و برنامه­ریزی عالی در خصوص عناصر چهارگانه اصلی برنامه درسی(هدف، محتوا، فعالیت­های یاددهی-یادگیری و روش­های ارزشیابی)، برنامه­درسی گرایش مدیریت و برنامه­ریزی آموزش عالی در دوره کارشناسی ارشد، ارائه و پیشنهاد داده شده است.

کلیدواژه‌ها


  • اسفندیاری، یدالله(1397). ارزشیابی رویکرد بومی­سازی برنامه درسی کارشناسی ارشد رشته برنامه­ریزی درسی بر اساس الگوی کلاین، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد
  • ایمانی طالب آزاد، لیلا(1382). بررسی چگونگی اجرای آیین­نامه واگذاری اختیارات برنامه درسی به دانشگاه­ها در ده دانشگاه شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
  • بناگر، فاطمه(1394). میزان انطباق میان محتوای دروس رشته­ی برنامه­ریزی درسی و برنامه­ریزی آموزشی دوره کارشناسی ارشد با نیازهای آموزشی دانشجویان، پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته­ی برنامه­ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا
  • بیرامی، محمد(1392). ارزشیابی کیفیت محتوای برنامه‌های درسی مقطع کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی درسی، دومین کنفرانس بین المللی مدیریت، کارآفرینی و توسعه اقتصادی، قم، دانشگاه پیام نور
  • تایت، ملکوم(1396). پژوهش در آموزش عالی، ترجمه علی خورسندی طاسکوه، نعمت اله عزیزی و همکاران، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
  • جهانیان، سید نسا(1398). بررسی میزان آموزش مهارت­های اشتغال­زای مورد نیاز بازار کار در برنامه درسی کارشناسی ارشد آموزش و بهسازی منابع انسانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی آمل،دانشکده علوم انسانی
  • جواهری دانشمند، محمد؛ ولی پور،محمد و حسین خانی، سعید(1394). ارزیابی کیفیت درونی برنامه درسی رشته برنامه­ریزی درسی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری از دیدگاه دانشجویان دانشگاه خوارزمی، همایش انجمن مطالعات برنامه درسی ایران
  • حسینی لرگانی، مریم و فتحی واجارگاه، کوروش(1397). مفهوم­سازی برنامه درسی زائد در نظام آموزش عالی ایران، فصلنامه پژوهش در برنامه­ریزی درسی، سال پانزدهم، شماره سی، صص 27-1
  • خسروی، محبوبه(1397). عوامل مؤثر بر پذیرش نوآوری­های برنامه درسی در نظام آموزش عالی، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، دوره 25، صص 75-69
  • خسروی، محبوبه؛ فتحی واجارگاه، کوروش؛ ملکی، حسن و نوروزی، داریوش(1392). واکاوی پذیرش نوآوری­های برنامه درسی در نظام آموزش عالی(مورد مطالعه: آیین­نامه بازنگری برنامه درسی دانشگاه­های ایران)، فصلنامه روان­شناسی تربیتی، شماره 27، سال 9، صص 166-135
  • رحمان پور، محمد؛ لیاقتدار، محمد جواد؛ شریفیان، فریدون و رضایی، مهران(1397). بررسی وضعیت موجود برنامه درسی کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی از دیدگاه دانشجویان، نشریه فناوری آموزش، جلد 13، شماره 2، صص 370-363
  • رسته مقدم، آرش؛ عباس­پور، عباس و جلالی دیزجی، علی(1395). تأملی بر میراث علمی جهانی رشته مدیریت آموزشی، فصلنامه مدیریت و برنامه­ریزی در نظام­های آموزشی، دوره 9، شماره 16، صص 84-51
  • سند نقشه جامع علمی کشور، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، 1389
  • نورآبادی، سولماز؛ موسی پور، نعمت الله؛ علی عسگری، مجید و حاجی حسن نژاد، غلامرضا(1393). ارزیابی کیفیت برنامه­های درسی میان­رشته­ای علوم انسانی در نظام دانشگاهی ایران، دو فصلنامه نظریه و عمل در برنامه­های درسی، سال دوم، شماره 4، صص 84-55
  • شادفر، حوریه؛ لیاقت­دار، محمد جواد و شریف، مصطفی(1390). بررسی میزان انطباق برنامه درسی رشته مدیریت و برنامه­ریزی آموزشی با نیازهای دانشجویان، فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، شماره 62، صص 146-123
  • شبیری، محمد و شمسی پاپکیاده، زهرا(1394). ارزشیابی کیفیت درونی برنامه­ی درسی رشته کارشناسی ارشد علوم تربیتی از دیدگاه استادان، دانشجویان و کارشناسان آموزشی دانشگاه پیام نور، فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، سال سوم، شماره 9، صص 94-83
  • شفیعی، ناهید(1382). ارزیابی کیفیت درونی و بیرونی برنامه درسی رشته آموزش بزرگ‌سالان مقطع کارشناسی ارشد از سال 1373 تا سال1382 در دانشگاه شهید بهشتی، پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته آموزش بزرگ‌سالان، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
  • عارفی، محبوبه(1384). ارزیابی برنامه­ریزی درسی رشته علوم تربیتی(گرایش مدیریت آموزشی) در آموزش عالی ایران از دیدگاه دانشجویان، متخصصان و کارفرمایان، نشریه مطالعات برنامه درسی، دوره 1، شماره 1، صص 74-43
  • عارفی، محبوبه(1384). برنامه­ریزی درسی راهبردی در آموزش عالی، تهران: مرکز انتشارات جهاد دانشگاهی، واحد دانشگاه شهید بهشتی
  • عباس­پور، عباس؛ رحیمیان، حمید؛ پورکریمی، جواد و تقوی قره بلاغ، حسین(1394). بررسی الگوی توسعه حرفه­ای دانشجویان دکتری علوم تربیتی بر اساس نظریه زمینه­ای، فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال هفتم، شماره اول، صص 118-91
  • عبدی، حمید؛ میرشاه جعفری، سید ابراهیم؛ نیلی، محمدرضا و رجایی پور، سعید(1396). تبیین برنامه درسی آینده در راستای تحقق چشم­اندازها و رسالت­های آموزش عالی ایران در افق 1404، دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، سال 8، شماره 16، صص 88-59
  • عبدی، علی(1384). ارزیابی کیفیت برنامه درسی رشته­­ی برنامه­ریزی درسی در مقطع کارشناسی ارشد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته­ی برنامه­ریزی درسی، دانشگاه علامه طباطبایی
  • عطاران، عاطفه؛ موسی­پور، نعمت­اله، عطاران، محمد و حسینی خواه، علی(1398). طراحی و اعتباربخشی الگوی «بازنگری برنامه درسی تربیت معلم در ایران»، پژوهش در برنامه­ریزی درسی، سال شانزدهم، دوره دوم، شماره 34، صص 33-14
  • غربا، مبینا؛ حمید، رحیمی و دهباشی، اکرم (1397). گسست آموزشی: فاصله برنامه درسی قصد شده و کسب‌شده در نظام آموزش عالی ایران، دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، سال نهم، شماره هفدهم، صص 114-93
  • فتاحی، بنت الهدی(1390). بررسی تغییر برنامه درسی آموزش عالی؛ مطالعه موردی: برنامه درسی دوره کارشناسی ارشد برنامه­ریزی درسی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه­ریزی آموزشی، دانشگاه مازندران
  • فتحی واجارگاه، کوروش(1392). راهنمای عملی بازنگری برنامه­های درسی در دانشگاه­ها و مؤسسات آموزش عالی، تهران: انتشارات مهربان
  • فیوضات، یحیی(1390). مبانی برنامه­ریزی آموزشی، تهران: مؤسسه­ی نشر ویرایش
  • قدیمی، سعید و محمدی­نژاد، بهزاد(1390). شیوه­نامه تدوین و بازنگری برنامه درسی، وزارت علوم،تحقیقات و فناوری، دفتر برنامه­ریزی و پشتیبانی آموزش عالی
  • قلی زاده، رضوان؛ آهنچیان، محمدرضا؛ کوهساری، معصومه و نوفرستی، علی(1396). تجربه بازنگری برنامه درسی رشته مدیریت آموزشی در دانشگاه فردوسی مشهد، نامه آموزش عالی، سال دهم، شماره 40، صص 124-97
  • قهرمانزاده، فرحناز(1390). ارزیابی کیفی برنامه درسی رشته تکنولوژی آموزشی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه­ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه تبریز
  • کرمی، مرتضی و فتاحی، هدی(1391). تغییر برنامه درسی آموزش عالی(مورد: برنامه درسی کارشناسی ارشد برنامه­ریزی آموزشی)، دو فصلنامه مطالعات برنامه درسی آموزش عالی، سال چهارم، شماره هفتم، صص 136-110
  • مشخصات کلی، برنامه درسی و سرفصل دروس دوره کارشناسی ارشد رشته مدیریت و برنامه­ریزی آموزش عالی(1395)، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
  • ملامحمدی، آمنه(1379).ارزیابی کیفیت برنامه درسی رشته­ی برنامه­ریزی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه­ریزی آموزشی، دانشگاه تهران
  • نوروز زاده، رضا؛ محمودی، رضا؛ فتحی واجارگاه، کوروش و نوه ابراهیم، عبدالرحیم(1385). وضعیت سهم مشارکت دانشگاه­ها در بازنگری برنامه­های درسی مصوب شورای عالی برنامه‌ریزی، فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، شماره 42،                               صص 93-71
  • وقاری زمهریر، زهرا؛ کرمی، مرتضی و جعفری ثانی، حسین(1398).چالش­های بازنگری و اجرای برنامه­های درسی در دانشگاه فردوسی مشهد، فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، دوره 25، شماره 1،صص 147-123
  • ولی پور، محمد(1390). ارزیابی کیفیت درونی برنامه درسی رشته برنامه­ریزی آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد از دیدگاه اساتید و دانشجویان دانشگاه­های تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی
  • یارمحمدیان، محمد حسین و سلمانی زاده، مریم(1385). ارزشیابی نظر دانشجویان و فارغ‌التحصیلان درباره­ی برنامه­های درسی رشته­ی مدیریت و برنامه­ریزی آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 9، صص 86-77
  • یزدانی، حمیده(1388). ارزیابی کیفیت درونی و بیرونی برنامه درسی رشته برنامه­ریزی درسی دوره کارشناسی ارشد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه­ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی