واکاوی شایستگی‌های کارآفرینانه در برنامه درسی رشته علوم تربیتی: یک مطالعه سنتزپژوهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه آموزشی علوم تربیتی و مشاوره- دانشکده ادبیات، علوم انسانی و اجتماعی-دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات تهران

2 عضو هیات علمی گروه روشها و برنامه های آموزشی و درسی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران-

3 دانشیار دانشگاه تهران

4 گروه آموزشی کسب و کار-دانشکده کارآفرینی- دانشگاه تهران

چکیده

بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها و رشته علوم تربیتی یکی از علل توجه همگان به بحث کارآفرینی است. برای تربیت دانشجویانی کارآفرین، بایستی شایستگی‌های کارآفرینی مورد توجه قرار گیرد. هدف از مطالعه حاضر، دست‌یابی به مهمترین شایستگی‌های کارآفرینی و بررسی آن‌ها در برنامه درسی رشته علوم تربیتی بوده‌است. شایستگی‌های کارآفرینی با روش سنترپژوهی از متن مطالعات استخراج شده و پس از بررسی روایی محتوایی آن‌ها، در برنامه درسی رشته علوم تربیتی مورد بررسی قرار گرفت. شایستگی‌های کارآفرینی به چهار دسته خصوصیات فردی و زمینه‌ای، دانش، نگرش و مهارت کارآفرینی شد. بررسی برنامه درسی علوم تربیتی نشان داد، آموزش کارآفرینی به عنوان یک درس تخصصی فقط برای یکی از زمینه‌های این رشته لحاظ شده و در سایر دروس نیز توجه به شایستگی‌های کارآفرینی کم یا بسیار کم بوده‌است. با توجه به یافته‌های مطالعه حاضر پیشنهاد می‌شود، برنامه‌ریزان درسی، آموزش کارآفرینی را برای همه دانشجویان رشته علوم تربیتی ارائه دهند. همچنین پیشنهاد می‌شود، شایستگی‌های کارآفرینی در تدوین سایر دروس این رشته نیز مدنظر باشد.

کلیدواژه‌ها


احمدپور داریانی، محمود، مقیمی، سید محمد (1390).  مبانی کارآفرینی. نشر فراندیش چاپ دوازدهم،  تهران.
اولادیان، معصومه، سیف نراقی، مریم، نادری، عزت ا...، شریعتمداری، علی (1389).  بررسی عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی از دیدگاه دانش‌آموختگان دانشگاه تهران و مدیران کارآفرین شهر تهران به منظور فراهم نمودن الگوی مناسب برنامه درسی دوره کارشناسی علوم تربیتی گرایش (مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی). فصلنامه نوآوری های مدیریت آموزشی. 104-81: 18
بررسی وضعیت نرخ مشارکت اقتصادی و نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی کشور در سال های 1389 لغایت 1392. اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، معاونت بررسی های اقتصادی، مرکز گردآوری و تحلیل آمار.
حکیم زاده، رضوان، دهقانی، مرضیه، زالی، محمدرضا، ملکی پور، احمد (1395). مطالعه تطبیقی برنامه درسی آموزش کارآفرینی در قلمرو رشته‌های کارشناسی علوم اجتماعی و رفتاری در دانشگاه تهران با دانشگاه‌های پیشرو جهان. نشریه پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی. 113-89: 38
سیف نراقی، مریم، اولادیان، معصومه (1390). مقایسه نگرش دانش‌آموختگان کارآفرینی بر اساس ویژگی‌های فردی و متغیرهای شغلی و تحصیلی در خصوص عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی در برنامه درسی دوره کارشناسی علوم تربیتی. مطالعات توسعه اجتماعی ایران. 132-113: (2) 3
شورت، ادموند سی. (1396). روش‌شناسی مطالعات برنامه درسی. ترجمه مهرمحمدی، محمود و همکاران. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت). چاپ پنجم، تهران.
صفری، سعید، سمیع زاده، مهدی (1391). نیازسنجی آموزش دانش و مهارت کارآفرینی در رشته‌های علوم انسانی. فصلنامه فناوری آموزش. 79-65: (1) 7
کرسول، جان دبلیو، ویکی، پلانو کلارک. (1394). روش‌های پژوهش ترکیبی ترجمه کیامنش، علیرضا، سرایی، جاوید. نشر آییژ. چاپ دوم، تهران
کوثری، مریم، نورورززاده، رضا (1388). تبیین ویژگی‌های عناصر چهارگانه برنامه درسی مقطع کارشناسی با تأکید بر پرورش مهارت‌های کارآفرینی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی. 18-1: 54
مرتضی نژاد، نیلوفر، عطاران، محمد، حسینی خواه، علی، عباسی، عفت (1396). تبیین عناصر برنامه درسی کارآفرینی در دوره آموزش عمومی (سنتز پژوهی). دوفصلنامه نظریه و عمل در برنامه درسی.  142-105 : (9) 5